Bài viết Tìm hiểu thủ thuật tiêm botulinum toxin nâng cung mày được biên dịch bởi Bs Văn Thị Như Ý và bác sĩ Phạm Tăng Tùng từ Sách “ĐIỀU TRỊ NẾP NHĂN BẰNG BOTULINUM TOXIN” của tác giả Rebecca Small và Dalano Hoang.
Tình trạng lông mày thấp (sụp lông mày), chảy xệ mi mắt trên sẽ làm gương mặt trông có vẻ buồn bã và mệt mỏi, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này đa phần do ảnh hưởng của phần trên ngoài của cơ vòng mắt. Những tình trạng này có thể được khắc phục bằng cách điều trị bot- ulinum toxin cho phần trên ngoài cơ vòng mắt, giúp ức chế sự co cơ để nâng đuôi lông mày, hay còn gọi là nâng cung mày hóa học. Điều trị các nhóm cơ khác ở vùng mặt trên cũng có thể nâng cung mày (xem phần Điều Trị Phối Hợp Thẩm Mỹ ở cuối chương). Tuy nhiên, chương này sẽ tập trung điều trị botulinum toxin cho phần trên ngoài của cơ vòng mắt.
1. Chỉ định
- Sụp đuôi lông mày
- Chảy xệ da mí mắt trên
- Nâng cung mày
2. Giải phẫu
Hình dáng và vị trí lông mày. Ở phụ nữ, vị trí lông mày lý tưởng chính là hơi cao hơn ụ xương ổ mắt trên, cao lên ở phần đuôi, tạo thành hình vòm (Hình 2A). Ở nam, lông mày thường nằm tại ụ xương ổ mắt trên trên ổ mắt, và có dáng nằm ngang (Hình 2B).
Cơ mục tiêu. Nâng đuôi lông mày bằng botulinum toxin nhắm đến cơ đích là phần trên ngoài của cơ vòng mắt. Một số cơ khác ở phần mặt trên cũng ảnh hưởng đến chiều cao và vị trí của lông mày, được liệt kê ở bảng 1.
BẢNG 1 Chiều cao và vị trí lông mày: Cơ ảnh hưởng và điều trị botulinum toxin.
| Cơ | Ảnh hưởng của cơ lên lông mày. | Tác động của Botox lên lông mày |
| Phức hợp cơ gian mày | Hạ đầu lông mày | Nâng đầu lông mày |
| Phần trên ngoài của cơ vòng mắt | Hạ đuôi lông mày | Nâng đuôi lông mày |
| Phần ngoài của cơ vòng mắt | Hạ đuôi lông mày | Nâng đuôi lông mày |
| Cơ trán | Nâng đầu và đuôi lông mày | Hạ đầu và đuôi lông mày |
Chức năng cơ. Phần trên ngoài của cơ vòng mắt khi co làm hạ phần đuôi lông mày, đồng thời hỗ trợ nhắm mắt và chức năng tuyến lệ (xem phần Giải phẫu, hình 1 và 2).
3. Đánh giá bệnh nhân
Sụp lông mày và chảy xệ da mi mắt trên được đánh giá khi thả lỏng cơ trán. Ở những bệnh nhân có tình trạng chạy xệ da mi mắt trên nặng, hoặc sụp lông mày nặng, điều trị nâng đuôi lông mày thường không thấy rõ hiệu quả và cần sự can thiệp của phẫu thuật để cải thiện, chẳng hạn như: tạo hình mí mắt (với xẹ da mi mắt), căng da trán (sụp lông mày nặng).
Độ mạnh của phần trên ngoài cơ vòng mắt được đánh giá bằng cách đặt ngón tay trỏ bên dưới vùng cơ này, và hướng dẫn bệnh nhân co cơ (Hình 3). Nếu bệnh nhân có thể tạo áp lực mạnh cản lại ngón tay, thì thủ thuật nâng đuôi lông mày bằng botulinum toxin sẽ mang hiệu quả.
4. Làm rõ cơ điều trị
Hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các biểu cảm dưới đây:
“Nheo mắt mạnh và giữ”
5. Mục tiêu điều trị
Ức chế một phần phần trên ngoài của cơ vòng mắt.
6. Tái hoạt botulinum toxin
Tái hoạt bột Botox Cosmetic 100UI với 4 mL nước muối pha tiêm (không bảo tồn) (xem phần Giới Thiệu và Những Khái Niệm Cơ Bản, Phương Pháp Tái Hoạt).
Các sản phẩm botulinum toxin không thể thay thế cho nhau và tất cả những thông tin tham khảo trong chương này là đối với onabotulinumtoxin A (OBTX), cụ thể là sản phẩm nhãn hiệu
7. Liều khởi đầu
- Nữ: tổng liều 5-7.5 đơn vị OBTX (cho cả 2 bên)
- Nam: tổng liều 7.5–10 đơn vị OBTX (cho cả 2 bên)
8. Vô cảm
Gây tê không cần thiết cho hầu hết các bệnh nhân, có thể sử dụng túi chườm đá nếu cần
9. Dụng cụ điều trị
- Bộ dụng cụ tiêm botulinum toxin (xem chương Giới Thiệu và Các Khái Niệm Cơ Bản, Dụng Cụ)
- Lọ Botox đã tái hoạt
- Kim 30 G, 0.5-inch (13 mm)
10. Tổng quan thủ thuật
- Tiêm trong vùng nâng cung mày an toàn. (Hình 4). Vùng an toàn cách bờ ổ mắt ít nhất 1 cm, phía dưới ụ trên ổ mắt, và nằm ngoài đường limbus line (đường thẳng đi qua bờ ngoài mống mắt)
- Tổng quan về các điểm tiêm và liều tiêm botox trong điều trị nâng đuôi lông mày được mô tả ở hình
- Botox được tiêm trong cơ đối với thủ thuật nâng cung mày
- Nếu tiêm phía trên ngoài của vùng an toàn này thì có thể sẽ ảnh hưởng đến cơ trán, kết quả làm sụp lông mày.
- Nếu tiêm phía trên trong của vùng an toàn tại đường lateral limbus line thì có thể sẽ ảnh hưởng đến cơ nâng mi trên, kết quả làm sụp mí mắt.
Hình 4. Vùng an toàn trong điều trị nâng cung mày bằng botox 
Hình 5. Tổng quan về các điểm tiêm và liều tiêm botulinum toxin trong nâng đuôi lông mày. 11. Kỹ thuật tiêm
- Cho bệnh nhân nằm tư thế ngã sau 60 độ.
- Xác định vùng an toàn của nâng cung mày (hình 4).
- Xác định phần trên ngoài của cơ vòng mắt, bằng cách hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các biểu cảm khuôn mặt như đã mô tả ở trên, đồng thời sờ để cảm nhận các khối cơ co (Hình 3).
- Xác định các điểm tiêm (Hình 5).
- Dùng túi chườm đá để vô cảm (nếu cần)
- Sát khuẩn vùng tiêm với cồn và để khô.
- Thủ thuật viên đứng cùng phía với bên tiêm.
- Tiến hành tiêm khi cơ vòng mắt đang thả lỏng. Điểm tiêm đầu tiên nằm khoảng 1,5 cm phía ngoài tính từ đường limbus line và nằm trong vùng an toàn (Hình 6). Hướng mũi kim về phía trán và tiêm dưới da 2.5 UI OBTX
9. Điểm tiêm thứ hai cách điểm thứ nhất 1cm đi vào trong, gần đường limbus line hơn. Tiêm tương tự điểm tiêm thứ nhất và tiêm 1.25 đơn vị
10.Tiêm tương tự ở phía bên đối diện
11. Ấn giữ vùng tiêm, để tránh thuốc lan vào ổ mắt
12. Kết quả điều trị
Nâng đuôi lông mày thường thấy rõ sau 1-2 tuần điều trị với botox (hình 1A và 1B)
13. Thời gian tác dụng và khoảng cách điều trị
Chức năng cơ tại vùng được điều trị sẽ dần dần được hồi phục sau 2-3 tháng tiêm bot- ulinum
Thủ thuật nâng cung mày đòi hỏi sự tinh tế và việc quyết định thời điểm quay lại điều trị hiện đang là thách thức đối với bệnh nhân. Các lần điều trị tiếp theo có thể được thực hiện khi lông mày hạ xuống rõ hoặc khi bệnh nhân cảm thấy mí mắt nặng trở lại. Tác giả thường thực hiện nâng cung mày với botox mỗi 3-4 tháng một lần.
14. Tái khám
Bệnh nhân được hẹn tái khám sau 2 tuần điều trị với botox để đánh giá mức độ cải thiện của tình trạng sụp lông mày. Nếu bệnh nhân muốn nâng phần đuôi lông mày hơn nữa, nên tiến hành đánh giá độ mạnh của phần trên ngoài của cơ vòng mắt. Nếu cơ vẫn còn co mạnh, cần tiêm bổ sung botox tại vùng đã tiêm trước đây. Tổng liều hai bên cho thủ thuật tiêm dặm này thường từ 2.5–5 đơn vị botox.
15. Biến chứng và xử lý
Các biến chứng liên quan đến tiêm chích nói chung
Sụp mi mắt
Sụp mi mắt có thể xảy ra như một biến chứng của điều trị nâng cung mày, đặc biệt nếu botox được tiêm quá gần viền trên ổ mắt tại đường thẳng lateral limbus line (đường đi qua mống mắt ngoài). Sụp mí mắt do sự lan botox qua vách ổ mắt vào cơ nâng mi trên (Xem chương Nếp nhăn cau mày, phần điều trị tình trạng sụp mi mắt).
16. Phối hợp điều trị thẩm mỹ và tối đa hóa hiệu quả
Vị trí và độ cao của lông mày có thể được tối ưu bằng cách kết hợp nâng đuôi lông mày với các thủ thuật dưới đây:
- Botulinum toxin. Điều trị botox cho các cơ khác ở vùng mặt trên, có thể giúp tăng hiệu quả nâng cung mày, bao gồm:
- Phức hợp cơ gian mày (Xem chương Nếp Nhăn Cau Mày) để có thêm thông tin về nâng đầu lông mày
- Phần ngoài của cơ vòng mắt (Xem chương Nếp Nhăn Chân Chim) để có thêm thông tin về nâng đuôi lông mày.
- Cơ trán, sử dụng kiểu tiêm “hình chữ V” (xem chương Nếp nhăn Trán) để có thêm thông tin về nâng đuôi lông mày.
- Nâng đuôi lông mày có thể tăng cường bằng cách phối hợp botox với filler cho phần đuôi lông mày
17. Chi phí
Chi phí điều trị nâng cung mày bằng botox khoảng từ $150- $200 cho 1 liệu trình điều trị hoặc $10- $25 / 1 đơn vị botox.
Tham khảo thêm một số bài viết cùng chủ đề
