Định nghĩa làn da khỏe được định nghĩa trước đó mô tả những đặc tính bên ngoài của làn da, trong khi đó hình mẫu da trẻ em có cả những đặc tính về mô học, sinh lý và lâm sàng.
Bước tiếp theo là xác định những yếu tố và quá trình ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe làn da, từ đó xây dựng kế hoạch điều trị để phục hồi lại. Kinh nghiệm nghiên cứu và lâm sàng đã chỉ ra rằng, hầu hết những mối quan tâm về sức khỏe làn da tập trung vào: sự nguyên vẹn của hàng rào bảo vệ da, thời gian của KMC, và sự hiện diện của quá trình viêm kéo dài (Box 2.3].
HÀNG RÀO CHỨC NĂNG CỦA DA
Thật là khó để phóng đại tầm quan trọng của một hàng rào chức năng nguyên vẹn trong sức khỏe làn da. Đóng vai trò như 1 hàng rào vật lý, hóa học và miễn dịch, nó giúp ngăn chặn sự xâm nhập của những tác nhân có hại và sự mất nước quá mức qua thượng bì. Chúng ta hiện nay không hiểu hết về những cơ chế phức tạp của hàng rào chức năng của da, nhưng chúng ta biết rằng hàng rào da có thể được phục hồi bằng việc sử dụng thuốc thoa theo chế độ “Z0 Skin Health Restoration”.
Hàng rào chức năng hoạt động như một bao bì bảo vệ da gôm có 1] ma trận của nước, chất béo và protein bao quanh các tế bào sừng và 2) các tế bào lớp sừng (corneocytes], là những tế bào sừng đã hoàn thành quá trình phân chia, mất nhân và hạt tế bào chất. Khi một corneocyte mới xuất hiện, các tế bào giả cũ đã rụng đi thông qua quá trình bong da. Hàng rào chức năng bình thường/ khỏe mạnh có chu kì đổi mới thượng bì khoảng 40 ngày (thế KMC]; điêu này đưa đến việc sản xuất tế bào mới ở lớp đáy- cái sẽ đủ trưởng thành để trở thành corneocytes. Corneocytes được sắp xếp thành nhiều lớp, được bao quanh bởi ma trận của nước, lipid, và protein. Hai thành phần này cần được cân bằng và làm việc cùng nhau đê duy trì tính toàn vẹn của hàng rào chức năng. Sự nhiễu loạn của bất kỳ thành phân nào cũng gây nên sự thương tổn của hàng rào chức năng.
Kem dưỡng ẩm, chứa những thành phần gần tương tự (nước, lipids, và proteins] giống với yếu tố tự nhiên của da, làm suy yếu hàng rào chức năng. Cụ thể, khi thoa kem dưỡng ẩm lên bê mặt da, các tế bào ở bề mặt nhận được 1 lượng âm lớn và gửi tín hiệu tới cơ thể ngừng cấp nước cho da (về cơ bản, vòng lặp feedback]. Việc thoa các kem dưỡng âm làm thay đổi cân bằng nước, lipid và protein trên da, dẫn đến làm tổn thương hàng rào chức năng và làm da trở nên nhạy cảm hơn.
Việc thoa các chất dưỡng ẩm cũng gây cản trở cho quá trình bong da tự nhiên của corneocytes (các tế bào sừng chết). Dưới hoàn cảnh tự nhiên, KMC sẽ điều hòa da bong theo cách thích hợp. nhưng khi kem dưỡng ẩm được thoa, các tế bào sừng không bóng như thường lệ, mà thay vào đó là tích tụ trên bề mặt da. Sự tích tụ này sẽ gửi một tin nhắn đến lớp đáy, tới sự phân bào và làm chậm hoặc ngừng sản sinh tế bào sừng mới. Việc lặp lại thoa dưỡng ẩm, tế bào thượng bì mới sẽ dừng được tạo ra ở lớp đáy. Lặp lại thường xuyên như vậy sẽ làm cho lớp thượng bì mỏng đi, hàng rào chức năng sẽ suy yếu, và da trở nên nhạy cảm hơn. Box 2.4 cho thấy những hoạt động của hàng rào chức năng.
CHU KỲ TRƯỞNG THÀNH CỦA TẾ BÀO SỪNG
Như đã nhắc tới trước đó, hàng rào chức năng phụ thuộc vào quá trình đổi mới 40 ngày của thượng bì, KMC. Chu kỳ này là nền tảng của “Phục hồi sức khỏe làn da – Skin health restoration”, bởi vì không có sự đóng đủ của thượng bì và sự thay thế đầy đủ của những tế bào mới, hoạt động thì sức khỏe làn da sẽ bị suy yếu. KMC được điều hòa thích hợp là cần thiết cho việc sản xuất của da, giúp da đủ ẩm và chống chọi được các yếu tố kích thích gây bất lợi từ bên ngoài. Ở đây, thuật ngữ KMC đồng nghĩa với tiến trình bong da tự nhiên bởi vì nó có thể đo được bằng thời gian. Thuật ngữ KMC mô tả thời gian cân đê tế bào sừng trưởng thành và trở thành tế bào sừng chết, đi tới lớp sừng, và sau đó bong ra khỏi bề mặt thượng bì (Hình 2.2). Chu kỳ bình thường 40 ngày này bị ngắn lại ở 1 số bệnh như vảy nến, u ác tính và mụn cóc. Chu kì này có thể bị kéo dài do quá trình lão hóa nội sinh, lão hóa do ánh sáng, dùng dưỡng âm và thoa corticoid. Mục tiêu chính của “Skin health restoration” là phục hồi chu kỳ trưởng thành bình thường này, cái mả phục hồi hàng rào chức năng tối ưu. Hàng rào chức năng bình thường làm tăng khả năng chịu đựng của da. Da sẽ có khả năng chịu đựng tốt nhất trước khi thực hiện bất kì thủ thuật trẻ hóa da nào.
Những lợi ích của việc điều hòa KMC
Hoàn thành 2 đến 3 KMC trong khi sử dụng nguyên tắc “Skin health restoration” và các thành phần thuốc thoa sẽ thiết lập đủ sức chịu đựng của da và đạt được một số lợi ích về mặt lâm sàng (Box 2.5). Lớp sừng sẽ trở nên mịn, mượt và chắc, với cấu trúc đan lưới ở mức tối thiểu. Sự phân bào ở lớp đáy, cũng như các cấu trúc liên quan, đạt tới tỷ lệ tối ưu, giúp sản xuất những tế bào sừng khỏe mạnh và lớp thượng bì dày hơn. Quần thể vi khuẩn giảm, nhân mụn và lỗ chân lông giãn rộng giảm vê kích thước và số lượng. Da sẽ trở nên đủ âm và không cần phải thoa kem dưỡng âm. Với việc phục hồi hàng rào chức năng, sức chịu đựng của da với mỹ phẩm, các điều trị da liễu, cũng như các yếu tố môi trường bên ngoài sẽ tăng, và hệ thống sắc tố cũng được kiểm soát hiệu quả.
Nhìn chung, 1 đến 2 chu kỳ trưởng thành sẽ giúp da đạt được mức độ chịu đựng tốt; 3 chu kỳ trưởng thành (5 tháng) để đổi mới phân lớn thượng bì. Đổi mới thượng bì đòi hỏi sửa chữa tổn thương DNA, sản xuất và duy trì đủ lượng chất sừng mềm, phục hồi toàn bộ độ ẩm, và điều hòa quá trình bong da tự nhiên. Với chương trình “Skin health restoration” mạnh bạo, sức chịu đựng (thời gian đâu điều trị sẽ có đỏ da, khô và lột da)
Hình 2.2 Chu kỳ trưởng thành của tế bào sừng (KMC) mô tả thời gian để tế bào sừng trưởng thành hoàn toàn cũng như di chuyển dồn lên từ lớp đáy cho đến khi bong ra khỏi thượng bì. Cụ thể hơn, KMC mô tả quá trình tế bào sừng trở thành tế bào sừng chết khi ở lớp sừng, sau khi đã di dần lên từ lớp đáy, và bong khỏi thượng bì
Có thể đạt được sau 1 KMC (6 tuần). Với cách tiếp cận ít mạnh bạo hơn, sức chịu đựng cần thời gian dài hơn: 2 đến 3 tháng với độ mạnh trung bình, 4 đến 6 tháng với cách tiêu chuẩn, và đến 8 tháng với cách nhẹ. Thời gian điều trị ( cũng như số lượng KCs) cần thiết để đổi mới thượng bì và phục hồi hàng rào chức năng tối ưu liên quan đến độ mạnh và cường độ của chế độ thuốc thoa (được thể hiện trong Bảng 2.4).
QUÁ TRÌNH VIÊM
Chúng ta đã nói về 2 trong 3 yếu tố quan trọng được nhắm đến trong “Skin health restoration” là hàng rào chức năng của da và sự điều hòa của KMC. Yếu tố quan trọng thứ 3 là quá trình viêm. Con người luôn có nguy cơ bị những kẻ xâm phạm và phá hủy, xâm nhập và làm tổn thương da, bao gồm bệnh tật, vi khuẩn, vi rút, nấm, yếu tố kích ứng, nhiệt và tia cực tím (UV). Khi bất kì kẻ xâm nhập nào tấn công, da sẽ phòng vệ ở dạng viêm cấp tính. Viêm cấp tính, biểu hiện là đau, hông ban, bong da và phồng rộp, đây là cơ chế phòng vệ tự nhiên có lợi, giúp hạn chế sự lan rộng của những yếu tố xâm nhập. Với điều trị thích hợp, viêm cấp tính có thể ổn định trong 2-3 tuần. Nếu viêm cấp tính không được điều trị kịp thời và đầy đủ, sẽ chuyển thành viêm mạn tính, phá hủy nhiều hơn và khó điều trị hơn.
Viêm mạn tính cũng có thể xảy ra mà không trải qua giai đoạn cấp tính, như trong phơi bày với ánh nắng, béo phì, tiểu đường, lupus và phơi nhiễm với những thành phần nhạy cảm ánh sáng. Viêm mạn tính cũng có thể biểu hiện là da nhạy cảm, khô, chậm lành thương, phát ban và hồng ban; và có tỉ lệ cao trong những bệnh nhân da liễu.
Viêm mạn tính làm cho da suy giảm nhanh chóng từ sau 10 tuổi. Đây là tuổi tuyến bã bắt đầu hoạt động và sản xuất bã nhờn (tiết bã nhờn quá mức gây viêm].
Viêm mạn tính được nhìn thấy ở nhiều tình trạng da như viêm da tiết bã, trứng cá đỏ, mụn, da nhạy cảm, và da khô, thường xuyên quan sát được trong thực hành lâm sàng và là nguyên nhân cho sự khó chịu của bệnh nhân và thất bại điều trị. Mặc dù chúng quan trọng, nhưng nhiêu bác sĩ da liễu lại phủ nhận sự cần thiết của việc nhắm tới tình trạng viêm mạn tính khi điều trị da, mà thay vào đó tập trung vào điều trị triệu chứng và các bệnh đặc hiệu. Như thế, điều trị triệu chứng thường xuyên thất bại nếu như tình trạng viêm mạn tính không được xác định và loại bỏ. Ví dụ, nếu như bã nhờn, một thành phần gây viêm mạnh trong viêm da tiết bã, mụn, trứng cá đỏ, nếu không được giảm, việc điều trị những tình trạng này sẽ thất bại hoặc chỉ duy trì kết quả ngắn hạn.
Một liệu trình sử dụng liều thấp isotretinoin (20mg/ ngày) có thể loại bỏ bã nhờn và thuận tiện loại bỏ tình trạng viêm mạn tính. Một điều cần lưu ý cả tình trạng mụn viêm cấp tính và mạn tính đều có xu hướng khu trú ở diện tích nhỏ (e.g mặt, cổ, lưng, ngực) nơi có tuyến bã hiện diện và sản xuất quá mức bã nhờn và đáp ứng miễn dịch khu trú ở vùng bị ảnh hưởng. Đáp ứng khu trú tương tự như tiết bã quá mức có thể được nhìn thấy ở bệnh nhân nám và tăng sắc tố sau viêm, nơi khu trú là mặt. Box 2.6 làm nổi bật những khía cạnh quan trọng của viêm cấp tính và mạn tính. Box 2.7 làm nổi bật những biểu hiện thường thấy nhất của viêm cấp tính. Bảng 2.5 cho thấy những biểu hiện của viêm mạn tính.
Điều trị viêm da
Nếu viêm cấp tính không được điều trị, viêm mạn tính sẽ theo sau. Loại bỏ những yếu tố gây bùng phát giúp kết thúc dễ dàng quá trình viêm cấp tính. Điều này sửa chữa và phục hồi hàng rào chức năng, chu kì đổi mới bình thường của thượng bì và giúp giảm nhẹ triệu chứng. Ngược lại, điều trị hoặc loại bỏ viêm mạn tính khó khăn hơn, nhận ra những yếu tố gây hại phức tạp hơn. Viêm mạn tính có thê khó chẩn đoán ở một vài bệnh nhân. Hơn nữa, các bác sĩ nên biết rằng không có phương pháp điều trị đặc hiệu và hiệu quả cho viêm mạn tính.
Việc quan sát sự khác nhau của quá trình viêm cấp tính và mạn tính đưa đến sự phát triển của cách tiếp cận độc nhất là gây viêm cấp tính để điều trị viêm mạn tính. Cách tiếp cận này phục hồi khả năng tự phục hồi của da, trong khi tái thiết lập sức mạnh hàng rào chức năng và loại bỏ bất kì yếu tố kích thích nào. Nói tóm lại, viêm mạn tính được điều trị bằng cách kích hoạt cơ chế phòng vệ thông qua việc gây viêm cấp tính (Box 2.8).
Tóm lại, để loại bỏ viêm mạn tính, chúng ta cần tạo ra giai đoạn viêm cấp tính (2-4 tuần) thông qua việc sử dụng những thành phần đặc hiệu. Điêu này cho phép da tự kích hoạt cơ chế tự nhiên để loại bỏ phản ứng viêm cấp tính đồng thời loại bỏ viêm mạn tính đang tôn tại. Giai đoạn của “Skin Health Restoration” và sự đáp ứng của thuốc thoa để loại bỏ viêm mạn tính được giới thiệu sau trong chương này.
Copy ghi nguồn: https://tapchidalieu.com/
