Tổn thương da do ánh nắng là một vấn đề phổ biến có thể ảnh hưởng đến bất kỳ loại da nào. Nó bắt đầu ở độ tuổi sớm (2 đến 3 tuổi) và ban đầu không thể phát hiện được. Tuy nhiên, khi một người tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn trong nhiêu năm, tổn thương trở nên đáng kê về lâm sản, vì sắc tố khu trú và tổng quát tăng lên và kết cấu (nhăn nheo, mất độ đàn hồi) trở nên rõ ràng.
Thật không may, nhiều bác sĩ và phần lớn công chúng không nhận ra tác hại của ánh nắng mặt trời cho đến khi nó trở nên nghiêm trọng và lan rộng (ví dụ: dày sừng hoạt tính [AK] và ung thư da xuất hiện). Do đó, họ bỏ qua các dấu hiệu ban đầu của tổn thương do ánh sáng, chẳng hạn như sạm da, tàn nhang và da sần.
Một trong những thông điệp chính của chương này là cách nhận biết và xử lý tổn thương da bởi ánh nắng trong các giai đoạn đầu tiên của nó sẽ giúp bệnh nhân tránh được các loại tổn thương da lâm sàng nghiêm trọng và rắc rối hơn và có lẽ, quan trọng hơn, đê ngăn chặn tất cả tổn thương da do ánh nắng, đó là mục tiêu cuối cùng của chúng tôi.
Hình 7.12 cho thấy một bệnh nhân bị tổn thương da do ánh nắng nghiêm trọng được điều trị bằng các Chương trình zo. Hình 7.13 cho thấy một bệnh nhân có các dấu hiệu ban đầu của tổn thương da do ánh nắng.
1.Phòng chống tổn thương da do ánh nắng
Cách tốt nhất để giải quyết tình trạng tổn thương da do ánh nắng lả không để nó xảy ra ngay từ đầu. Điều này đòi hỏi bạn phải chống nắng cơ bản và kết hợp các nguyên tắc phục hồi sức khỏe làn da (Box 7.11).
Cùng với việc phòng ngừa và điều trị tất cả các dấu hiệu ban đâu của tổn thương da do ánh sáng, chương này đề cập đến việc điều trị hiện tượng tốn thương quang hóa kết cấu và hiện tượng thoái hóa mô đàn hồi do mặt trời vì những tình trạng này là một phần của quá trình lão hóa da và phản ứng với các liệu pháp trẻ hóa.
Chương này cũng bao gồm các dạng tổn thương quang lâu hơn, chẳng hạn như nhạy cảm ánh sáng và rối loạn sắc tố. Ngoài ra, chương này còn đề cập các dạng tổn thương da do ánh nắng nâng cấp (AK và ung thư da), nhưng chỉ trong thời gian ngắn. Phần lớn tài liệu này có thể được tìm thấy trong các văn bản chuyên biệt hơn về ung thư da.
2.Ảnh hưởng lão hóa của tổn thương da do ánh nắng
Tổn thương da do ánh nắng là một dạng lão hóa bên ngoài (Box 7.12) và thể hiện tổn thương trực tiếp trên da, cho dù tổn thương xảy ra bên ngoài hay các cấp độ sâu hơn.
3.Độ nhạy sáng
Độ nhạy sáng xứng đáng được đề cập đặc biệt vì nó tăng tốc độ bắt đầu và mức độ nghiêm trọng của nhiều loại tổn thương bởi ánh sáng. Quá trình bắt đầu với những thay đổi trong chức năng rào cản của da do các vấn đề từ viêm da và các bệnh ngoài da khác như chấn thương, dị ứng, nhiễm trùng và sử dụng quá nhiều chất dưỡng ẩm hoặc chất tẩy da chết.
Chức năng hàng rào thay đổi này gây ra sự nhạy cảm của da, biểu hiện như kích ứng, ngứa, bỏng rát, ban đỏ, khô da, tróc da và / hoặc không dung nạp nhiều loại mỹ phẩm bôi ngoài da.
Mọi người hiếm khi coi ánh nắng mặt trời là nguyên nhân khiến da nhạy cảm. Tuy nhiên, tài liệu da liễu công nhận nhạy cảm với ánh sáng là một phản ứng dị ứng hoặc miễn dịch đối với tia UV. Độ nhạy quang phổ biến rộng rãi hơn so với những gì được công nhận trước đây và đóng một vai trò chính trong việc làm trầm trọng thêm tất cả các nguyên nhân khác của da nhạy cảm. Ngoài ra, bởi vì ánh sáng UV có thể gây viêm da, nên chỉ riêng ánh sáng tia uv cũng có thể gây ra chức năng rào cản bất thường.
Tương tự, các loại thuốc, bao gồm hydrochlorothiazide, thuốc chống sốt rét, tetracyclin và minocycline, và các tác nhân như resorcinol, axit kojic, và axit salicylic (cũng như HQ, đã thảo luận trước đây) có thể tự gây ra da nhạy cảm và được biết lả làm tăng độ nhạy sáng của da.
Do đó, nhạy cảm ánh sáng có thể được coi là nguyên nhân duy nhất hoặc là một yếu tố làm trầm trọng thêm tất cả bệnh nhân có làn da nhạy cảm. Các khuyến nghị điều trị cần tuân theo (box 7.13) .
4.Các hình thức tổn thương do ánh nắng nâng cao
Không ai sau một ngày bị ung thư da toàn diện. Đúng hơn, có nghiên cứu kết luận rằng ung thư da có xu hướng phát triển dần dần, đôi khi hàng thập kỷ sau khi một người tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có hại nhất. Và quá trình bắt đầu với những thay đổi ban đầu trông lành tính (Box 7.14).
Trong Hệ thống phân loại da Zein Obagi, sạm da, tàn nhang và hầu hết các bệnh da sần mắc phải, biểu bì và nội sinh (mặc dù không thể quy ra nguyên nhân di truyền trong bệnh sạm da), u hắc tố ác tính tại chỗ, u hắc sắc tố và ung thư da có thể kết hợp các nguyên nhân mắc phải và di truyền và cư trú ở lớp biểu bì và lớp hạ bì.
5.Rám nắng
Đôi khi bạn nghe mọi người nói rằng làn da rám nắng vàng là một dấu hiệu lành mạnh của vẻ đẹp và sức sống. Ở phương Tây, một số người liên kết làn da rám nắng với lối sống vả theo đuổi thư giãn và giải trí. Chất tăng cường nám da và salon nám da là công việc kinh doanh lớn; trên thực tế, ngành công nghiệp rám da trong nhà của Hoa Kỳ kiếm được ước tính 5 tỷ đô la hàng năm.
Phơi nắng vừa phải (không quá 15 phút mỗi ngày trên mặt và cánh tay) mang lại những lợi ích thực sự — nó giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, cần thiết cho sức khỏe của xương và có thể ngăn ngừa các bệnh khác nhau, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng và một số bệnh ung thư.
Tuy nhiên, những tác động phòng ngừa này vẫn chưa được chứng minh. Và ngay cả khi chúng đã được chứng minh, đối với những người lo lắng về mức vitamin D của họ, sẽ an toàn hơn nhiều khi uống bổ sung vitamin D hơn là cố tình làm rám nắng da.
Trên thực tế, sạm da là một dấu hiệu của tổn thương DNA (box 7.15). Đó là cách làn da phản ứng đề được điều trị và nỗ lực bảo vệ bản thân bằng cách tăng sắc tố sản xuất, cả Tổ chức Y tế Thế giới và Bộ Dịch vụ Y tế và Con người đã tuyên bố Tia UV được tạo ra từ tự nhiên và nhân tạo được biết đến là chất gây ung thư.
Tiếp xúc với những tia này — đặc biệt là ở giai đoạn đầu cuộc đời — đã được chứng minh là làm tăng tỷ lệ ung thư da do tế bào hắc tố và không do tế bào hắc tố. Vì vậy, vì lý do sức khỏe, người phương Tây nên mô phỏng cách tiếp cận an toàn với ánh nắng mặt trời được thực hiện bởi phụ nữ ở Châu Á, Châu Phi và Trung Đông.
Trong những vùng này, mọi người coi làn da sẫm màu ít được mong muốn hơn, một dấu hiệu của vị thế xã hội thấp hơn. Những phụ nữ này trung thành thoa kem chống nắng, đội mũ, dùng ô che nắng vả tránh phơi nắng vào buổi trưa cao điểm.
6.Tàn nhang
Tàn nhang là những nốt nhỏ, phẳng với bề mặt nhẵn và màu đông nhất (nâu nhạt đến nâu). Chúng xuất hiện chủ yếu ở mặt và mũi, chủ yếu ở những người da trắng, nhưng cũng có thể ở những khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tàn nhang là kết quả của sự gia tăng hoạt động của các tế bào hắc tố phản ứng với phơi nắng nhiêu lần. Như vậy, mặt trời làm chúng tôi đi, trong khi sử dụng HQ có thể làm sáng chúng.
Tàn nhang nguy hiểm hơn rám nắng vì sự hiện diện của chúng cho thấy rằng da của người đó không thể chịu được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (Box 7.16). Cụ thể hơn, các khu vực tập trung tàn nhang sẽ ít bị tổn thương hơn vì thành phần melanin của tàn nhang cung cấp một số sự bảo vệ.
Tuy nhiên, các khu vực xung quanh không thể rám da sẽ chịu thiệt hại lớn nhất, bao gồm thay đổi kết cấu, lão hóa da do ánh nắng, dày sừng quang hóa, vả có thể là ung thư da. Mặc dù bản thân tàn nhang hiếm khi phát triển thành ung thư da, điều quan trọng là không chân đoán nhầm ung thư da với tàn nhang hoặc ngược lại, có thể dẫn đến việc điều trị và lo lắng không cần thiết cho người bệnh.
Hình 7.14 cho thấy một bệnh nhân bị tàn nhang và đối mồi lan tỏa.
7.Lentigines
Lớn hơn tàn nhang, các nốt lentigines khá nhỏ (5 đến 10mm), các dát hình tròn hoặc bầu dục có màu nâu nhạt đến nâu. Bề mặt của chúng có thể nhẵn và phẳng hoặc dày biểu bì. Mặc dù thường là kết quả của việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, các lentigines có thể xuất hiện trên cả da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và trên da được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời (Box 7.17).
Ngoại trừ lentigines do ánh nắng mặt trời, các lentigines không sẫm lại khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, và khi hình thành, chúng thường tồn tại trong điều kiện không có ánh sáng mặt trời. Hình 7.15 cho thấy một bệnh nhân bị nhiều lentigines do ánh nắng được điều trị bằng chương trình Sức khỏe Da zo và hai phương pháp điều trị với lột da kích thích zo Retinol.
8.Dày sừng quang hóa và ung thư da
Xuất hiện trên những khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, AK có dạng các vết đỏ sần sùi, có vảy, thường không triệu chứng có kích thước từ 2 đến 15 mm. Chúng có thể bị teo hoặc phì đại, xuất hiện tương đối cô lập hoặc thành cụm.
AK có thể mở rộng dân dân và có nguy cơ chuyển thành ung thư da cao hơn 20% (ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy, u ác tính de novo và u ác tính phát sinh từ bệnh ung thư máu hoặc từ nevi đột biến). Màu sắc và đặc điểm bề mặt của AK có thể giúp người ta phân biệt chúng với các loại lentigines do mặt trời. Hình 7.16 cho thấy một bệnh nhân bị bệnh AK và bệnh trứng cá đỏ lan tỏa.
9.Chẩn đoán tổn thương da do ánh nắng sớm
Có thể phân biệt tất cả các loại bệnh lentigines và các tổn thương giống bệnh lentigines qua một bài kiểm tra độ xước da đơn giản, nhẹ nhàng bằng lưỡi dao # 15. Bài kiểm tra độ xước da có các kết quả hiển thị trong Box 7.18.
10.Điều trị tổn thương da do ánh nắng có thể nhìn thấy được
Khi tổn thương do ánh nắng mặt trời tiến triển, nó đòi hỏi các biện pháp điều trị ngày cảng tích cực (Bảng 7.4).
11.Các thay đổi khác chỉ ra tổn thương kết cấu
Bác sĩ và bệnh nhân cũng phải theo dõi những thay đổi lâu dài hơn để thấy rằng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đang làm hỏng kết cấu của da (Box 7.19).
12.Thoái hóa sợi elastin do ánh nắng
Theo thời gian, tổn thương collagen và elastin ờ da dẫn đến sự xuất hiện nếp nhăn dân trở nên sâu hơn, không bão hòa và không thể sửa lại được (xem Box 7.7). Tổn thương ánh sáng nghiêm trọng tạo ra một tình trạng được gọi là Thoái hóa sợi elastin do ánh nắng lâm sàng, trong đó collagen và elastin bị hư hỏng tích tụ hàng loạt trong hạ bì. Điều này làm cho da có vẻ hơi vàng và có kết cấu như da và rãnh sâu và nếp nhăn. Hình 7.17 và 7.18 cho thấy những bệnh nhân bị thoái hóa sợi elastin do ánh nắng được điều trị bằng lột sâu được kiểm soát ZO.
13.Loạn sắc tố da
Loạn sắc tố da đề cập đến các vấn đề sắc tố không đặc thù có thể xuất hiện ở những vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, riêng lẻ hoặc cùng với các dạng tổn thương do ánh sáng khác (ví dụ: da sần sùi, tàn nhang hoặc rám nắng không đều]. Các đặc điểm nhận dạng của rối loạn sắc tố bao gồm các vùng tròn giảm sắc tố khu trú được bao quanh bởi các mảng tăng sắc tố không xác định.
Các tổn thương sắc tố phân định rõ ràng bắt nguồn từ các tế bào hắc tố chết khu trú và hiện tượng teo biểu bì. Bê mặt của những tổn thương này cũng có thể gồ ghề và tăng sừng. Trên hết, rối loạn sắc tố chỉ ra rằng cấu trúc sớm (biểu bì và da) đã xảy ra tổn thương.
Ngoài ra, các bác sĩ đôi khi chân đoán nhầm chứng rối loạn sắc tố vì nó có thể trông giống với những thay đổi sắc tố khác, ít nhất là bê ngoài. Đê tránh những chân đoán sai Lầm như vậy, hãy xem các chứng giống rối loạn sắc tố (Bảng 7.5). Hình 7.19 cho thấy một bệnh nhân bị rối loạn sắc tố.
14.Chứng da loang lổ Civatte
Chứng da loang lổ Civatte là một dạng ban đỏ liên quan đến rối loạn sắc tố đốm xuất hiện ở cả hai bên cổ, thường là dưới chân tóc. Nó thường có ở phụ nữ, liên quan đến phần bên trên của cố, trong khi vùng da xung quanh, nơi được phơi nắng như nhau, cho thấy những thay đổi nhỏ do tổn thương da do ánh sáng trực tiếp, nhưng không có thay đổi rõ ràng do nhạy cảm quang. Nó có thể hơi khó để chẩn đoán và điều trị vì nó kết hợp nhiều yếu tố:
- Rối loạn sắc tố (tăng sắc tố và giảm sắc tố)
- Theo kết cấu do tổn thương do ánh nắng (da và biểu bì)
- Giãn mao mạch
- Da sần lốm đốm (chứng thoái hóa mô đàn hồi do ánh nắng mặt trời)
Được đặc trưng lần đầu tiên vào năm 1923, Chứng da loang lố Civatte chứng tỏ khả năng chống lại điều trị nếu không loại bỏ được nhân tố dẫn đến nhạy cảm quang. Nhân tố này là thường lả nước hoa, mà phụ nữ có xu hướng thoa cả hai bên cô trên.
Với việc thoa nhiều lần, nước hoa sẽ nhạy cảm với khu vực này, dẫn đến tổn thương da do ánh sáng nghiêm trọng hơn nhiều so với tổn thương ở những vùng không có nước hoa. Sau khi bệnh nhân ngừng sử dụng nước hoa, tình trạng có nhiều khả năng phản ứng với điều trị.
15.Điều trị tổn thương da do ánh nắng sâu hơn
Cũng giống như các hình thức tổn thương da do ánh nắng trước đó, điều trị các thay đổi kết cấu gây ra bởi ánh nắng mặt trời đòi hỏi các phương thức điều trị phù hợp với các yếu tố gây bệnh (Bảng 7.6).
- Nguồn tham khảo: The art of Skin Health Restoration and Rejuration
- Biên dịch bởi: Tapchidalieu.com
- Link bài viết: https://tapchidalieu.com/cac-ton-thuong-da-do-anh-nang-mat-troi-va-dieu-tri/
